داشتن تفکر استراتژیک یک عامل تعیین کننده در عملکرد سازمانی است. این تفکر مفهومی است که اگر با شناخت کامل درک شود، می تواند اثربخشی برنامه ریزی و کارایی کسب و کار را بهبود بخشد.
در دنیای پر تلاطم امروز و در دنیایی که هر لحظه آن پر از تکاپو و پر از تغییر می باشد، باید تمام اصول و تمام قوانین بر مبنای تفکر جلو برود. حتی سازمان ها برای عملکرد سازمانی و موفقیت خود و همچنین برای شناخت رقبای خود باید با تفکر بالا اقدام نمایند.
به گفته ی لیدکا تفکر استراتژیک یک مفهوم ذهنی دارد. ولی امروزه در سازمان های مختلف از این اصطلاح برای خیلی از معانی دیگر استفاده می شود و معنی واقعی آن کمرنگ شده است.
به غیر از سازمان ها در زندگی روزمره نیز تفکر، تعقل، تدبیر اندیشی در زمینه های مختلف توصیه شده است. مدیران شرکت ها نیز باید شیوه تفکر و اندیشه را سرلوحه کارها و امور خود قرار دهند تا بتوانند به موفقیت برسند. تفکر استراتژیک می تواند مسیر استراتژیک یک سازمان را نشان دهد. تفکر و داشتن دید استراتژیک بسیار با اهمیت است.
همچنین تفکر استراتژیک و نقش آن در تصمیم گیری های استراتژیک بسیار با اهمیت می باشد. از تفکر استراتژیک به عنوان یک رویکرد سیستماتیک یاد شده است. با داشتن یک تفکر درست به راحتی می توانیم فرصت های بازار را شناسایی کنیم و نقاط ضعف شرکت را بیابیم. این ها روش هایی هستند که بتوانیم ارزش بالاتری برای مشتریان مان پیدا کنیم.
تغییرات مختلفی از جمله تغییرات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، فناوری رخ داده است. این تغییرات حتی سازمان ها را نیز تحت تاثیر خود قرار می دهند، پس برای بقا و افزایش عملکرد سازمانی باید به تفکر استراتژیک بپردازیم. تفکر استراتژیک مدیران سازمانی یکی از مهمترین عوامل تعیین کننده عملکرد سازمانی است. سوال به وجود می آید که داشتن تفکر استراتژیک به چه منظوری است؟ شرکت ها با توجه به الگوهای مختلفی از تفکر استراتژیک استفاده می کند، تا به واسطه این تفکر بتوانند ارزش بالاتری به مشتریان خودشان بدهند و همچنین با استفاده از آن راحت تر بتوانند رقابت کنند و بر رقبا غلبه نمایند.
تمام هدف ها در سازمان ها و شرکت های مختلف چه تولیدی، چه خدماتی در جهت حفظ و بقای مشتریان می باشد. اگر سازمانی در جلب رضایت مشتریان خود به ایجاد وفاداری هر چه بیشتر در آن ها موفق باشد، می تواند به صورت طولانی مدت به فعالیت بپردازد. مدیران با تفکر و نوشتن استراتژی می توانند یک بصیرتی پیدا کنند و با استفاده از این بصیرت می توانند راه های متفاوت و جدید تری برای سازمان ها پیش بینی نمایند و محصولات جدیدی با ارزش بالاتر برای مشتریان ارائه نمایند.
نکته قابل توجه در خصوص فعالیت های سازمانی و اعمال تغییرات در آن می تواند فشارهای خارجی باشد. (منظور از سمت کشورهای دیگر)که این فشارها موجب تغییر درون سازمان ها می شود. پس شرکت ها به نکته مهمی در خصوص فشارهای خارجی نیز باید توجه داشته باشند. با داشتن تفکر استراتژیک مناسب می توان بر این فشارهای خارجی فائق آمد.
تفکر استراتژیک توسط مدیران هر سطح گرفته می شود و در نهایت تصمیماتی که بر اساس تفکر استراتژیک گرفته می شود، به استراتژی های مهم سازمانی تبدیل می شود. مدیران بعد از تفکر استراتژیک در خصوص سازمان خود وارد مرحله مدیریت کردن به صورت مدیریت استراتژیک می شوند.
تفکر استراتژیک ستون و بنای هر سازمانی است و در نهایت مدیریت استراتژی نمای آن سازمان می شود. تعریفی که از مدیریت استراتژیک عنوان شده است از آن به عنوان “هنر در کنار علم” ذکر شده است. این هنر و علم برای چه کاری ضروری است؟ مدیریت استراتژیک از به کارگیری علم و هنر برای تدوین، اجرا و ارزیابی تصمیمات مهم سازمانی استفاده می کند، که به واسطه این تصمیمات می تواند به اهداف بلند مدت خود در سازمان دست پیدا کند.
از مدیریت استراتژیک به تصمیمات سازمانی نیز یاد شده است. در واقع به آن یک جریانی از تصمیم گیری ها و همچنین فعالیت هایی گفته می شود که در نهایت یک یا چند استراتژی را برای سازمان به ارمغان می آورد که این استراتژی به عنوان نقشه اصلی سازمان بر دیوار اصلی آن نصب می گردند.
این استراتژی در راستای اهداف سازمان و پیشبرد آن به سمت افق های چشمگیر آینده می باشد. مدیران سازمان ها برای داشتن یک عملکرد قوی و همچنین داشتن مزیت رقابتی پایدار، برای سازمانشان از مدیریت استراتژیک بهره می برند. داشتن استراتژی یک فرآیند مستمر و پیوسته است و اینطور نیست که یک سازمانی یک روز استراتژی داشته باشد، روز دیگر نه .
داشتن مزیت رقابتی و یک مدیریت استراتژیک کارآمد از دلایل اصلی موفقیت شرکت ها می باشد. با مدیریت استراتژیک درست می توانیم یک تحلیل منحصر به فرد برای سازمان داشته باشیم.
مدیران عالی شرکت ها برای داشتن یک استراتژی مناسب، باید از علوم مختلفی اطلاعات کسب کنند. علومی مانند علوم اقتصاد، بازاریابی، مالی، رفتار، زیرا تمرکز اصلی مدیریت استراتژیک بر مدیریت شرکت هاست و از این لحاظ مدیران باید با علوم مختلف آشنایی داشته باشند تا بتوانند بر شرکت ها مدیریت درستی انجام دهند.
آقای دوهایم و همکارانش تحقیقی را انجام دادند و سطح تحلیل علوم مختلف کسب و کار را بررسی نموده اند. با توجه به تحقیق این افراد مشخص شده که علم اقتصاد بر مباحث کلان و مباحث خارج از سازمان تمرکز دارد. اقتصاد خرد، بر صنایع و بازارها، علم استراتژی بر شرکت ها و کسب و کارها، مدیریت مالی بر پروژه‌های سرمایه‌گذاری، علم بازاریابی بر محصولات و خدمات، رفتار سازمانی بر صنایع و مدیریت عملیاتی بر کارخانجات تولیدی تمرکز دارد. پس به این نتیجه رسیده اند که اکثر علوم کسب و کار بر سطح خود یا درون سازمان تمرکز دارند. اما تمرکز اصلی مدیریت استراتژیک، مدیریت شرکت ها می باشد برای همین به این نتیجه رسیده اند که مدیران برای داشتن سازمانی موفق باید از مجموعه ای از علوم مانند اقتصاد، مالی و سایر علوم بهره بگیرند
تفکر استراتژیک توانایی فکر کردن در خارج از چارچوب های همیشگی و تعریف شده است و افرادی که مهارت تفکر استراتژیک را در خود توسعه می دهند و فرصت هایی را می‌بینند که از دید دیگران پنهان مانده است و این توانایی را دارند که راه‌حل های جدیدی برای مشکلات ریشه ای و قدیمی ارائه دهند.
مهندس شیوا قرنفلی
وب راکس مرکز تخصصی مشاوره در زمینه راه اندازی کسب و کار اینترنتی از طراحی سایت ، سئو و پشتیبانی ، بازاریابی و فروش می باشد
تهران، میدان فردوسی ، خیابان استاد نجات اللهی
